EfterretnOmJohannesWiedewelt

F o r m e r ; e n i h ø j e s t e G r a d o v e r læ s s e t O r n a m e n tik , k u n s tig e S n ø r k le r o g S v in g , b a r o k k e , f o r d r e j e d e D e k o r a t io n e r , e n b lø d a g t ig T ilh y lle n a f B y g n in g e n s sk a r p e G r u n d lin ie r , k o r t, e n b e s y n d e r lig B la n d in g a f F o r fin e ls e o g B a r b a r i, k a r a k te ­ r is e r e r d e n n e D e k a d e n c e n s B y g n in g s k u n s t. D e n g r æ s k e A r k it e k tu r s r e t t e L in ie r , d e n r o m e r s k e o g r o m a n s k e s C ir k e l o g C ir k e la f s n it f a ld t ik k e i T id e n s S m a g ; P a r y k tid e n s B y g - m e s t e r e in d fø r t e e t n y t s a m m e n s a t P r in c ip , O v a l e n , til h v ilk e n G r u n d fo r m ik k e a le n e T id e n s B y g n in g s k o n s tr u k ­ t io n e r o g a r k ite k to n is k e P r y d e ls e r la d e s ig h e n f ø r e , m e n s o m o g s a a g jen fin ^ les i M ø b le r , S p e j le o g a n d e t H u s g e r a a d s F o r m , j a i K læ d e r n e s S n it o g P a r y k k e n s F i g u r 1). M a le r ­ k u n s t e n v a r o m m u lig t e n d n u m e r e v a n s læ g t e t . I F r a n k r ig , d e t L a n d , s o m a n g a v S m a g e n , v a r m a n g je n n e m d e n b lø d ­ a g t ig e , m e n d o g e n d n u a g tv æ r d ig e W a t t e a u o g L å n e r e t n a a e t t il D e k a d e n c e n s d y b e s t e P u n k t , t i l B o u c h e r , H j o r t e ­ p a r k e n s M a l e r 2) , h v is B ille d e r i h a lv t u d v is k e d e O m r id s la d e H y r d e r m e d P a r y k o g H y r d in d e r i S ilk e r o b e r , m e d V if t e r o g h ø jh æ le d e S k o , „ m a g is c h e S c h a tt e n g e p u d e r t e r A r m id e n , m it ih r e m s e e le n lo s e n L ä c h e ln u n d ih r e n g e ­ s c h m in k te n R o s e n “ 3) , d r iv e d e r e s le t fæ r d ig e E ls k o v s f ja s i L a n d s k a b e r , d e r e r e lig e s a a u n a tu r lig e so m a lt d e t ø v r ig e . H e r , s o m i A r k ite k tu r e n , s o m i B ille d h u g g e r k u n s t e n , d r e v m a n K a t u r e n p a a F lu g t , o g i S t e d e t fo r d e n d y r k e d e m a n e t f o r d r e je t V r æ n g e b ille d e , d e n s k jø n n e K a t u r , so m m a n d e n G a n g s a g d e . T il d e t te A f g u d s b ille d e o fr e d e S k u lp ­ t u r e n f u ld t s a a v e l so m d e ø v r ig e K u n s t a r te r . A n t ik e n s s tr æ n g e o g r o lig e M a j e s t æ t in d jo g e d is s e D e k a d e n c e n s b lø d ­ a g t ig e S ø n n e r e n S la g s R æ d s e l; T id e n s F o r d æ r v e ls e fa n d t B e h a g i b lø d e , y p p ig e B ø lg e lin ie r , i s m æ g te n d e U d t r y k o g v e lly s t ig e A t t it u d e r h o s K v in d e s k ik k e ls e r , i e n u n a tu r lig s v u ls tig M u s k u la tu r h o s d e m a n d lig e . I t a lie n e r e n B e r -

*) E stlän d er, de bild. k. hist., Side 7. a) H enri M artin. 3) K arl Jn s ti: W inckelm ann I , Side 254, om R osalba Cai’rieras P asteller (forhen) i V enustem plet i Pillnitz.

Made with