S_VorFrelsersKirke_1896

T øm m e r v æ r k m a a tt e s t ø r s t e D e le n a f d e B jæ lk e la g , h v o r p a a d e t h v ile d e , f o r n y e s , d a d e v a r e a ld e le s o p r a a d n e d e , h v ilk e t m e d fø r te f o r ø g e d e B e k o s t n in g e r til O p b r y d n in g o g F o r n y e ls e a f K o b b e r b e k læ d n in g e n m . m . L ig e le d e s k ræ v e d e T a a r n e ts in d r e B jæ lk e la g u fo r u d s e t e R e p a r a t io n e r , o g d e B e s p a r e ls e r , m a n h a v d e ø n s k e t p a a M u r a r b e jd e t, v is t e s ig u u d fø r lig e . D a d e t a lt s a a v e d U d g a n g e n a f 1 8 5 0 s a a s , a t h e le U d g ifte n til T a a r n e ts R e p a r a t io n v ild e n a a op til 2 5 ,0 0 0 R d l., s ø g t e m a n S t a t e n s B id r a g fo r h ø je t fra 8 ,0 0 0 R d l. til 1 2 ,5 0 0 R d l., m e d e n s K o m m u n a lb e s t y r e ls e n fo r S t a d e n s V e d k om m e n d e v ild e tils k y d e 4 ,5 0 0 R d l. a f H a ld s L e g a t; m e n d a M in is te r ie t n æ g t e d e at fo r e s la a R ig s d a g e n a t g iv e h ø je r e T ils k u d en d d e 8 ,0 0 0 R d l. (d e r b e v ilg e d e s p a a F in a n s lo v e n 1 8 5 3 — 5 4 ), v e d t o g K om m u n a l­ b e s t y r e ls e n a t la d e H a ld s L e g a t y d e 9 ,0 0 0 R d l. H v a d K irk en a n g ik , fo r r e g n e d e m a n s ig o g s a a . D e t v e d t a g n e O v e r s la g b e ­ lø b s ig til 1 2 ,0 0 0 R d l . ; T a g e t v a r a lle r e d e fæ r d ig t 1 8 4 9 o g h a v d e k o s te t c. 2 ,3 4 7 K r.; m e n d e n p a a tæ n k te d e lv is e I s t a n d ­ s æ t t e ls e a f K ir k e g u lv e t v is t e s ig u m u lig : h e le G u lv e t m a a tte o m læ g g e s , o g d a O v e r s k r id e ls e n e n g a n g v a r s k e t , b le v d er f o r e ta g e t f o r s k e llig e A r b e jd e r u d e n fo r O v e r s la g e t. S a a le d e s b le v O r g e le t is t a n d s a t m e d e n B e k o s t n in g a f 4 ,0 0 0 R d l . , o g d e r in d r e t te d e s e n lu k k e t S k r ifte s to l, id e t d e a a b n e S k r ifte s to le i K o r e t m a a tte b o r t ta g e s ; d e n n y e S k r ifte s to l s k u ld e d a t il­ lig e tje n e til A f t r æ d e ls e s v æ r e ls e fo r d em , s o m b a r B ø r n til D a a b e n o g s o m tid lig e r e v a r e h e n v is t e til S t o le n e p a a K ir k e ­ g u lv e t , h v o r v e d G u d s t j e n e s t e n o fte v a r b le v e n fo r s ty r r e t. K ir k e n s R e p a r a t io n lø b s a a le d e s op til 1 8 ,8 3 5 R d l., d e r dæ k - k e d e s a f B r o c k s L e g a t; m e d d e 2 5 ,0 0 0 R d l. til T a a r n e t o g S p ir e t n a a e d e B e k o s t n in g e n d a om tr e n t d e o p r in d e lig e O v e r ­ s la g . D e a f S ta t e n fo r s tr a k te 8 ,0 0 0 R d l. lig n e d e s p a a M e n ig ­ h e d e n o g f o r d e lt e s ifø lg e k g l. R e s o l. a f 7. N o v . 1 8 5 8 p a a 8 A a r fra 1 8 5 9 a t r e g n e . T ils y n e t m e d I s t a n d s æ t t e ls e n fø r te e n sæ r lig K om ité , b e s t a a e n d e a f B o r g em e s te r M und t, T ø m m e r ­ m e s t e r K a y s e r o g T ø m m e r m e s te r B lom . E fte r a t M e n ig h e d e n u n d e r R e p a r a t io n s a r b e j d e t h a v d e b e ­ n y tte t F r e d e r ik s t y s k e K irk e, a a b n e c le s V o r F r e ls e r s K irk e a tte r P a a s k e d a g 1 8 5 3 v e d e n h ø jt id e lig G u d s tje n e s te m e d e n K a n ta te a f P a s t o r V is b y o g m e d B a s u n s p il u n d e r L e d e ls e a f S ta d sm u s ik a n t C. G. F iis s e l. I A a r e n e 1 8 8 8— 9 0 u n d e r g ik e n d e lig K irk en e n n y , o m ­ fa tte n d e o g n æ n s o m I s t a n d s æ t t e ls e u n d e r L e d e ls e a f P r o f e s s o r H a n s J. H o lm . B e k o s t n in g e n v a r 1 3 2 ,0 0 0 Kr., h v o r a f 1 1 8 ,0 0 0 Kr. if ø lg e L o v a f 1. A p r. 1 8 8 8 om L ig n in g a f K ir k e b id r a g p a a - lig n e c le s a lle M e d lem m e r a f S ta d e n s S o g n e m e n ig h e d e r s o m T illæ g til I n d k o m s ts k a tt e n . V e d d e n n e L e jlig h e d b le v J o r d sm o n n e t om K irk en af- g r a v e t , s a a a t S o k k e le n la g d e s fr i, o g K ir k e p la d s e n om g iv e t m e d e t Jæ r n g itte r , id e t d e d e k o r e r e d e P o r tp ille r u d fo r H o v e d ­ in d g a n g e n b e v a r e d e s . F r e m d e le s u n d e r k a s t e d e m a n K ir k e n s In d r e , H væ lv in g e r , L o ft o g T a g e t n ø ja g t ig t E fte r s y n . G u lv et, s o m i G a n g e n e v a r a n g r e b e t a f S v a m p , b le v h e r o m la g t, e fte r a t e n K æ ld er, d e r s y n t e s o p r in d e lig p a a tæ n k t , v a r u d g r a v e t la n g s Y d e rm u r e n e o g b e t o n la g t fo r a t k u n n e o p ta g e V a rm e r ø r e n e . K ir k e n s G a s ­ le d n in g e r o g d e t i 1 8 7 0 in d la g te V a rm e væ r k b le v e til D e ls f o r ­ n y e d e o g L u fttræ k k e t r e g u le r e t. D e b r a n d fa r lig e o g s k r ø b e lig e P u lp itu r e r b le v e fje r n e d e ; V æ g g e o g H væ lv in g e r b le v e h v id te d e , A lt e r h v æ lv in g e n fik d e r h o s e n fy ld ig S tu k d e k o r a tio n . D e t fo r h e n I m ø r k e I n d g a n g s r u m , d e r h a v d e B jæ lk e lo ft, b le v o v e r h v æ lv e t.

5 0 ,0 0 0 R d l . ; m e n clen h a v d e o v e r d r a g e t B o r g em e s t e r M undt o g R a a d m a n d D a v id a t u n d e r s ø g e , h v o r le d e s R e p a r a t io n e n k u n d e in d s k r æ n k e s til d e t n ø d v e n d ig s t e . I F o r e n in g m e d e n a f K ir k e ­ v æ r g e r n e o g e n A r k itek t h a v d e m a n d a u n d e r s ø g t B r ø s t - fæ ld ig h e d e r n e , o g id e t m a n u d e lo d a f B e r e g n in g e n , h v a d d er k u n d e o p s æ t t e s , s a a s o m U d b e d r in g a f d e s v æ r e S a n d s t e n s - G e s im s e r u d e n o m B y g n in g e n o g A fp u d s n in g a f V æ g g e o g L o ft, v a r m a n k o m m e t til d e t R e s u lt a t , a t O m k o s tn in g e r n e fo r K ir k e n s V e d k o m m e n d e v ild e b e lø b e s ig til c. 1 6 ,0 0 0 R d l. o g fo r T a a r n e t o g S p ir e t til c. 1 0 ,0 0 0 R d l. M en h v o r fr a s k u ld e s e lv d is s e m in d r e B e lø b k om m e ? K ir k e n s K a p ita le r k u n d e d e r n æ p p e v æ r e T a le om a t a n v e n d e , d a N ie ls B r o c k s L e g a t u d tr y k k e lig ik k e m a a tt e b r u g e s til T a a r n e ts R e p a r a t io n ; N ik o la j K ir k e fo n d s R e n t e r a n v e n d t e s fo r en s t o r D e l til b e s t e m t e F o r - m a a l , o g R e n t e n a f d e a n d r e L e g a te r b r u g te s til a t d æ k k e K ir k e n s U n d e r s k u d , til h v ilk e t m a n e n d o g h a v d e m a a tte t b r u g e a f K a p it a le n , d e r fra 1 8 8 6 til 1 8 4 6 v a r f o rm in d s k e t m e d 5 ,7 9 5 R d l. N a a r im id le r tid in g e n a n d e n U d v e j v is t e sig , k u n d e d e t f o r s v a r e s a t b e n y tt e K a p ita le r n e til K ir k e n s R e p a r a tio n , id e t M e n ig h e d e n m a a tt e t ils k y d e d e t m a n g le n d e . F r a 1 8 1 5 til 1 8 3 1 v a r d e r p a a lig n e t M e n ig h e d e n 1 ,0 0 0 R d l. a a r lig til d e n s t o r e o g k o s t b a r e K ir k e s V e d lig e h o ld e ls e ; m e n d e t v ild e v æ r e u b illig t a t p a a b y r d e M e n ig h e d e n V e d lig e h o ld e ls e n a f T a a r ­ n e t . D e r im o d k u n d e d e t ik k e k a ld e s u b illig t, om M e n ig h e d e n f o r la n g te d e t te s N e d r iv n in g , h v is d e r in g e n U d v e j v a r til d e ts V e d lig e h o ld e ls e ; m e n h e r i v ild e R e g e r in g e n ik k e k u n n e s a m ­ ty k k e , d e ls fo r d i S ta d e n d a v ild e m is t e e n a f s in e a r k ite k to n is k e H o v e d p r y d e ls e r , o g d e ls fo r d i T a a r n e t m e d S p ir e t a fg a v e t a f d e v ig t ig s t e S øm æ r k e r . M a g is tr a te n a n m o d e d e d e r fo r K a n c e l­ lie t om a t f o r a n le d ig e , a t S t a t s k a s s e n b id r o g til T a a r n e ts o g S p ir e t s I s t a n d s æ t t e ls e ; th i m a n v a r ik k e i S ta n d til a t f o r e ­ t a g e n o g e t S k r id t, f ø r e n d d e r v a r V is h e d om H jæ lp fr a S t a t s ­ k a s s e n . F o r Ø je b lik k e t h a v d e m a n m a a tt e t in d s k ræ n k e s ig til a t is t a n d s æ t t e V in d u e r o g D ø r e in d e n V in te r e n , h v ilk e t m e d fø r te f o r h o ld s v is s t o r B e k o s t n in g , d a a lt v e d V in d u e r n e m a a tt e fo r fæ r d ig e s s a a g o d t s o m a f n y t. E t i D e c em b e r 1 8 4 7 o p ta g e t S y n o v e r T a a r n e t g ik u d p a a , a t m a n b u r d e a fta g e K o b b e r d æ k n in g e n p a a S p ir e ts T r a p p e o g r e p a r e r e d e n n e , d o g s a a le c le s , a t R .æ k væ r k e rn e b le v e s t a a e n d e , f o r s y n e T r a p p e n m e d n y K o b b e r b e k læ d n in g o g m a le d e t o p r in d e ­ lig fo r g y ld te m e d g u l F a r v e . T a a r n e ts n e d e r s t e D e l s k u ld e k u n r e p a r e r e s o g d e fo r v itr e d e S a n d s t e n e r s t a t t e s m e d n y e ; d e r ­ im o d s k u ld e h e le d e n y d r e M u r sk a l m e llem T a a r n e t o g H o v e d ­ g e s im s e n u d h u g g e s o g f o r n y e s m e d d e b e d s t e r ø d e K ie le r - M u r s te n . E n d v id e r e s k u ld e d e r fo r fæ r d ig e s n y e jæ r n b e k læ d te L u g e r , 5 V in d u e r s k u ld e f o r a n d r e s , U h r s k iv e r o g V a a b e n e r o p m a le s o . s. v . D e tte a n s lo g e s til 1 6 ,3 1 2 R dL s B e k o s tn in g . D e t u r o lig e A a r 1 8 4 8 v a r ik k e g u n s t ig t til a t o p n a a B id r a g a f S t a t s k a s s e n . E fte r a t K o m m u n a lb e s t y r e ls e n i F e b r . 1 8 4 9 h a v d e v e d t a g e t a t in d s k r æ n k e K ir k e n s R e s t a v r a t io n til d e t a lle r n ø d v e n c lig s te in d e n f o r 1 2 ,0 0 0 R d l., d e r s k u ld e a f h o ld e s a f B r o c k s L e g a t, o g T a a r n e t s til e n B e k o s t n in g a f h ø j s t 1 6 ,0 0 0 R d l., a f h v ilk e d e t h a lv e f o r s k u d s v is s k u ld e u d r e d e s a f B r o c k s L e g a t, m e d d e lte K u lt u sm in is t e r ie t u n d e r 2 6 . J u n i, a t F in a n sm in is t e r ie t v a r v illig t til a t y d e e t F o r s k u d a f 8 ,0 0 0 R d l , d e r s k u ld e a f­ d r a g e s m e d 2 °/0 a a r lig fo r u d e n R e n t e n o g e fte r K r ig en v ild e f o r e s la a R ig s d a g e n e t S ta t s b id r a g a f a n d r e 8 ,0 0 0 R d l. A lle r e d e i F o r a a r e t 1 8 4 9 o p r e j s t e s S t illa d s e r , o g e n D e l a f S p ir e t b le v i L ø b e t a f d e tte A a r is t a n d s a t . A r b e jd e t b le v f o r e s t a a e t a f A rk itek t K r am p , o g d a d e n n e d ø d e i A p r il 1 8 5 0 , a f A rk ite k t N . L . N e b e - lo n g . D e n n e s a a s n a r t , a t B r ø s t fæ ld ig h e d e n v a r s t ø r r e , en d m a n h a v d e tæ n k t s ig . F o r u d e n v æ s e n t lig e D e le a f S p ir e ts

9

Made with