S_UraniborgOgStjærneborg

TYGE BRAHE OG URANIBORG

i I e t u d f ø r l i g t B r e v til s in V e n , d e n u n g e m e d i c i n s k e P r o f e s s o r i K ø b e n h a v n , H a n s D u p r é , h a r T y g e B r a h e s k i l d r e t , h v o r d a n h a n fik T i l b u d o m a t b l i v e H e r r e p a a H v e n . E n m ø r k F e b r u a r m o r g e n laa h a n v a a g e n i s i n S e n g p a a d e n f æ d r e n e H e r r e g a a r d K n u d s t r u p o v r e i S k a a n e . T a n k e r n e p a a h a n s F r e m t i d o g h a n s f r em t i d i g e v i d e n s k a b e l i g e V i r k s o m h e d t y n g e d e h am . D e t v a r h a n s Ag t a t f o r l a d e s it F æ d r e l a n d . K o n g e n h a v d e vel s tille t h a m L e n i U d s ig t, m e n U d s i g t e n f r i s t e d e h a m i k k e . F o r h o l d e n e i D a n m a r k t i lt a l t e h a m

Fig. 1. Brudstj'kke af Uraniborgs Grundsten i Lunds Universitets historiske Museum.

h e l l e r i k k e . H a n fø lte s ig k u n k n y t t e t til g a n s k e e n k e lt e b l a n d t s i n e S t a n d s fæ l l e r og l æ r d e K a ld s fæ l l e r . D e r ­ im o d v a r h a n p a a s i n e B e j s e r b l e v e t s t æ r k t i n d t a g e t i Basel. D e n k l a r e , r e n e L u ft h e r v a r s æ r l i g e g n e t fo r a s t r o n o m i s k e I a g tt a g e l s e r , u d m æ r k e d e L æ r d e le v e d e i B y en , og d e n la a b e k v e m t m e l l em d e t r e s t o r e K u l t u r ­ l a n d e F r a n k r i g , I t a l i e n o g T y s k l a n d . I B y e n e l l e r d e n s n æ rm e s t e O m e g n v i l d e h a n s la a sig n e d . D a b l e v d e r m e l d t e t S e n d e b u d m e d B r e v fra K o n g F r e d e r i k . I B r e v e t b e f a l e d e K o n g e n h a m u f o r t ø v e t a t k o m m e til J a g t h u s e t i I b s t r u p ( n u Jæ g e r s b o r g ) . T y g e s e jle d e s t r a k s o v e r S u n d e t o g n a a e d e fø r S o l n e d g a n g M ø d e s t e d e t , h v o r F r e d e r i k II t o g im o d h a m i E n r u m . K o n g e n ta l t e n a a d i g til h am . H a n h a v d e e r f a r e t , a t T y g e v i l d e d r a g e u d a f L a n d e t , o g h a n k u n d e t æ n k e , a t T y g e i k k e ø n s k e d e L e n , f o r d i h a n i k k e f o r s t o d s ig p a a p r a k t i s k G e r n i n g , d e r d r o g h a m b o r t fra v i d e n s k a b e l i g e S t u d i e r . M en d a K o n g e n n y l i g v a r p a a B o r g e n v e d H e l s i n g ø r , d e t g am l e K r o g e n , s o m h a n v a r i F æ r d m e d a t om b y g g e — og s om s e n e r e f o r v a n d l e d e s til K r o n b o r g — , s a a h a n fra s it V i n d u e d e n lille 0 H v e n i B e t n i n g a f L a n d s k r o n e . H a n h u s k e d e d a p a a , a t T y g e s M o r b r o d e r , S te n B ille, e n g a n g h a v d e s a g t h a m , a t T y g e s y n t e s g o d t om Øen . Hø j og e n s o m t l i g g e n d e i S u n d e t e g n e d e d e n s ig j o g o d t til h a n s a s t r o n o m i s k e og k e m i s k e S t u d i e r . Men d e r v a r i n g e n p a s s e n d e B o l ig p a a Ø e n , o g d e n g a v i k k e t i l s t r æ k ­ k e l i g e I n d t æ g t e r . F o r b e g g e D e le s k u l d e K o n g e n d o g s ø rg e . H v is T y g e v i l d e b o p a a H v e n , v i l d e K o n g e n s k æ n k e h a m Ø e n f o r L i v s t id . Og n a a r S lo t t e t v e d H e l s i n g ø r v a r b l e v e t p r a g t f u l d t om b y g g e t , s k u l d e K o n g e n k o m m e o v e r og b e s ø g e h a m og se p a a h a n s a s t r o n o m i s k e og k em i s k e A r b e j d e r . I k k e fo r d i K o n g e n h a v d e F o r s t a n d p a a d e n S la g s T in g . M e n h a n v a r K o n g e , T y g e v a r fø d t i h a n s R ig e , a f e n S læg t, s om K o n g e n h o l d t af. D e r f o r v a r d e t h a n s P l i g t a t s ø r g e f o r T yg e . H a n m a a t t e i k k e g a a til T y s k l a n d . H a n s k u l d e b l i v e i D a n m a r k . S a a b l e v T y s k e r e og a n d r e U d l æ n d i n g e n ø d t til a t k o m m e til H v e n fo r a t se o g læ r e , h v a d d e i k k e k u n d e se o g l æ r e a n d e t s t e d s . T æ n k n u o v e r S a g e n , og h v i s S v a r e t b l i v e r j a , vil K o n g e n s ø r g e f o r d e t n ø d v e n d i g e U n d e r h o l d o g f o r B y g n i n g e r , s a a a t T y g e i F r e d og R o k a n g ø r e d e A r b e j d e r , d e r vil v æ r e b a a d e R ig e t, K o n g e n og h a m s e lv til Æ r e .

Made with